Một trong những nhà tiên phong trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) dự đoán rằng một cuộc cách mạng công nghệ lớn sẽ diễn ra trước khi thập kỷ này kết thúc. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng các hệ thống AI hiện nay vẫn còn quá hạn chế để có thể tạo ra robot gia đình hay xe tự hành hoàn toàn.
Nội dung
AI cần những đột phá mới
Giáo sư Yann LeCun, Giám đốc Khoa học Trí tuệ nhân tạo tại Meta, cho biết công nghệ hiện tại chưa đủ tiên tiến để AI có thể hiểu và tương tác với thế giới vật lý một cách tự nhiên. Theo ông, mặc dù những tiến bộ gần đây, chẳng hạn như chatbot ChatGPT của OpenAI, đã khiến nhiều người tin rằng AI có thể đạt đến trí tuệ ngang với con người, nhưng thực tế vẫn còn nhiều rào cản cần vượt qua.
LeCun đưa ra nhận định này khi cùng sáu kỹ sư khác nhận Giải thưởng về Kỹ thuật và Đổi mới Sáng tạo của Nữ hoàng Elizabeth (Queen Elizabeth Prize for Engineering – QEPrize) vào ngày 28/1/2025. Giải thưởng trị giá 500.000 bảng Anh này ghi nhận những đóng góp quan trọng của họ trong lĩnh vực học máy (machine learning) – một nền tảng cốt lõi của AI.
AI vẫn chưa ngang tầm con người
Mặc dù AI đã đạt được những thành tựu đáng kinh ngạc trong xử lý ngôn ngữ, LeCun cho rằng các hệ thống hiện nay vẫn chưa thể thực sự hiểu về thế giới vật lý. Ông nhấn mạnh rằng để tạo ra robot gia đình hay xe tự hành hoàn toàn, AI cần có khả năng hiểu và dự đoán các quy luật vật lý của thế giới xung quanh.
“Chúng ta vẫn còn nhiều thách thức khoa học và công nghệ phía trước. Rất có thể sẽ có một cuộc cách mạng AI nữa trong vòng ba đến năm năm tới do những hạn chế của các hệ thống hiện tại. Nếu muốn xây dựng robot thực sự hữu ích hoặc xe tự lái hoàn toàn, AI phải có khả năng hiểu thế giới thực,” LeCun nhận định.
Ông hiện đang nghiên cứu các hệ thống AI có thể “hiểu” thực tế vật lý bằng cách tạo ra mô hình dự đoán hành vi của thế giới. Ông cho rằng, ngay cả một AI có trí thông minh ngang với một con mèo hay một con chuột cũng đã là một bước tiến lớn.
Những cảnh báo về an toàn AI
Bên cạnh đó, Yoshua Bengio, một trong những người đồng nhận giải QEPrize cùng LeCun và cũng là một trong những nhà tiên phong của AI, đã cảnh báo về các rủi ro tiềm tàng của công nghệ này. Ông nhấn mạnh rằng Hội nghị Thượng đỉnh Toàn cầu về AI sắp diễn ra tại Paris cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề an toàn AI.
“Tôi muốn các nhà lãnh đạo thế giới hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của những gì chúng ta đang làm, cả về tiềm năng to lớn của AI lẫn những rủi ro mà nó có thể mang lại,” Bengio chia sẻ.
Trước đó, vào năm 2018, Bengio, LeCun và Geoffrey Hinton đã cùng nhau nhận Giải thưởng Turing, được xem là Nobel của ngành tin học. Đặc biệt, Hinton, người cũng vừa được công bố là một trong những người chiến thắng QEPrize năm nay, trước đó đã cùng các nhà khoa học khác của Google DeepMind giành Giải Nobel Hóa học.
Tương lai AI sẽ ra sao?
Học máy (Machine Learning) là một quy trình quan trọng trong phát triển AI. Thay vì được lập trình trực tiếp, các hệ thống AI học bằng cách phân tích dữ liệu, sau đó đưa ra các quyết định hoặc dự đoán dựa trên những gì đã học.
Ngoài LeCun và Bengio, danh sách những người đoạt Giải QEPrize 2025 còn có: Fei-Fei Li, nhà khoa học máy tính người Mỹ gốc Trung Quốc, người đã tạo ra ImageNet, một bộ dữ liệu quan trọng giúp huấn luyện AI nhận diện vật thể, Jensen Huang, CEO của Nvidia, công ty hàng đầu sản xuất chip phục vụ AI, Bill Dally, nhà khoa học trưởng của Nvidia.
Patrick Vallance, Chủ tịch Quỹ QEPrize và Bộ trưởng Khoa học Anh, nhận định rằng học máy đang có ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều ngành công nghiệp, nền kinh tế và cả xã hội. Giải thưởng này nhằm tôn vinh những kỹ sư có phát minh mang lại ảnh hưởng to lớn đến hàng tỷ người trên thế giới.
Cuộc cách mạng AI tiếp theo có thể sẽ đến sớm hơn chúng ta nghĩ. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng AI phát triển theo hướng an toàn, có kiểm soát và mang lại lợi ích cho nhân loại.
